یاسای حەشد لەنێوان بەرداشی واشنتن و پێداگریی بەغدا

ئاڤا نیوز

 

گەردەلوولێکی سیاسیی نوێ عێراقی گرتووەتەوە، ئەمەش دوای ئەوەی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا بە فەرمی دژایەتیی خۆی بۆ پرۆژەیاسای نوێی حەشدی شەعبی ڕاگەیاند. لێدوانەکانی مارکۆ ڕۆبیۆ، وەزیری دەرەوەی ئەمریکا، کە یاساکەی بە هۆکارێک بۆ "چەسپاندنی هەژموونی ئێران و گرووپە تیرۆریستییە چەکدارەکان" و "لاوازکردنی سەروەریی عێراق" وەسف کرد، ناکۆکییەکانی قوڵتر کردووەتەوە. ئەم هەڵوێستە ترسی لای هەندێک لایەن دروست کردووە کە واشنتن بەنیازە حەشد هەڵبوەشێنێتەوە، لە کاتێکدا لایەنەکانی دیکە پێداگری لەسەر تێپەڕاندنی یاساکە دەکەن سەرەڕای "ڤیتۆ"ی ئەمریکی.

 

لە کاردانەوەی ئەم گوشارانەدا، هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا، بە سەرۆکایەتیی نووری مالکی، هەڵوێستی خۆی ڕاگەیاند، زوهێر جەلەبی، سەرکردە لە هاوپەیمانییەکە، بە ئاڤا میدیای ڕایگەیاند، "هەندێک لایەنی سیاسیی عێراقی پاڵ بە ویلایەتە یەکگرتووەکانەوە دەنێن بۆ ڕێگریکردن لە یاساکە." بە بڕوای جەلەبی، ئامانجی سەرەکیی واشنتن "هەڵوەشاندنەوەی تەواوەتیی حەشدی شەعبییە" نەک تەنیا ڕێگریکردن لە یاساکە. ناوبراو ئاماژەی بەوەش کرد کە دابەشبوونێکی سیاسیی قووڵ، تەنانەت لەنێو هەندێک لایەنی شیعیشدا، کارەکەی قورستر کردووە.

 

لەلایەکی دیکەوە، هاوپەیمانیی فەتح، بە سەرۆکایەتیی هادی عامری، هەڵوێستێکی تووندتری نواند. عودەی خەدران، سەرکردە لە هاوپەیمانییەکە، بۆ ئاڤا میدیا جەختی لەوە کردەوە کە "دژایەتیی ئەمریکا ڕەتکراوەیە و نابێتە ڕێگر لە تێپەڕاندنی یاساکە." خەدران هەڕەشەی ئەوەی کرد کە ئەگەر لایەنەکان ڕێگری بکەن، "پشت بە زۆرینەی پەرلەمانتارانی پێکهاتەی شیعە دەبەستین" بۆ پەسەندکردنی. ئەو پێیوایە دژایەتیی ئەمریکا نیشانەی بوونی "پڕۆژەیەکی مەترسیدار دژی عێراقە" و ئەمە وا دەکات "پەلە بکەن لە دەرکردنی یاساکە نەک پەکخستنی."

 

لەم نێوەندەدا، شرۆڤەکاران هۆشداری لە دەرەنجامەکان دەدەن. حوسێن ئەسعەد، پسپۆڕی کاروباری ستراتیژی، تێپەڕاندنی یاساکە بەبێ ڕەزامەندیی نێودەوڵەتی بە "هەنگاوێکی هەستیار" ناودەبات کە "ڕەهەندی سیاسی و ئەمنیی ئاڵۆزی هەیە."

حوسێن ئەسعەد، لە لێدوانێکدا بۆ ئاڤا میدیا هۆشداریی دا کە ئەم هەنگاوە لەوانەیە "زیان بە پەیوەندییەکانی نێوان بەغدا و واشنتن بگەیەنێت" و عێراق بخاتە ژێر "گوشاری سیاسی و ئابوورییەوە." ئەو جەختی لەسەر پێویستیی "بڕیاری هاوسەنگ" کردەوە کە بەرژەوەندیی نیشتمانی لەبەرچاو بگرێت و خۆی لە ڕووبەڕووبوونەوەی ناپێویست بەدوور بگرێت.

 

بە کورتی، عێراق لەبەردەم دووڕیانێکی سەختدایە: لەلایەک، گوشاری ناوخۆیی بۆ چەسپاندنی یاسایی و مافەکانی حەشدی شەعبی و، لەلایەکی دیکە، دژایەتییەکی تووندی ئەمریکی کە دەیەوێت سنوور بۆ هەژموونی ئێران و گرووپە چەکدارەکان دابنێت. بڕیاری کۆتایی لەم بارەیەوە، کاریگەرییەکی قووڵی لەسەر داهاتووی سیاسی و ئاسایشی وڵاتەکە دەبێت.